Mniejsza sprawność działań w obszarach dotkniętych stereotypem, na skutek samej świadomości, że przynależy się do grupy stereotypizowanej, tak że odniesione wyniki okazują się gorsze, niż zakładano. Zagrożenie stereotypem skutkuje słabszym poziomem osiągnięć szkolnych i zawodowych, od tych, które mogłyby wynikać z rzeczywistych umiejętności. Zjawisko po raz pierwszy zbadał i opisał Claude Steele w latach 90 XX wieku.
Obniżenie sprawności działań związane ze zjawiskiem zagrożenia stereotypem wynika najprawdopodobniej z trzech kwestii. Zagrożenie stereotypem budzi samo w sobie stres, co obniża funkcjonowanie poznawcze. Dodatkowo zagrożenie stereotypem powoduje śledzenie swojego zachowania oraz szukania oznak porażki („Czy sobie poradzę?”, „Nie chce wypaść gorzej…”), co wykorzystuje część pamięci operacyjnej, ograniczając tę część przeznaczoną na wykonywanie zadania. Wreszcie, osoba zagrożona stereotypem stara się stłumić przykre myśli, co skutkuje tzw. efektem Wegnera. Wszystko razem wpływa negatywnie na wykonywanie zadań, zarówno wymagających dłuższego namysłu (np. zadania automatyczne), jak i tych prostych i automatycznych (np. prowadzenie samochodu).
źródła:
Wojciszke, B. (2011). Psychologia społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
