Relatywna deprywacja tłumaczy się jako względne niezaspokojenie. Samo zjawisko polega na obniżonej satysfakcji z czegoś, która jest skutkiem większych oczekiwań niż zastany stan rzeczywisty. Te oczekiwania zaś wynikają z obserwacji innych grup lub osób, które mają lepiej i porównań z nimi. Relatywna deprywacja może skutecznie obniżać poczucie szczęścia mimo obiektywnie dobrej sytuacji.
Zjawisko relatywnej deprywacji zostało zauważone podczas badań na żołnierzach amerykańskich w czasie II wojny światowej, w odniesieniu do szybkości awansowania. Najbardziej usatysfakcjonowani tempem awansowania byli żołnierze żandarmerii, natomiast najmniej usatysfakcjonowani – piloci sił powietrznych, mimo że obiektywnie piloci awansowali szybciej niż żołnierze żandarmerii. Wytłumaczono to właśnie wygórowanymi oczekiwaniami pilotów, którzy obserwowali, że ich współpracownicy szybciej awansują, więc sami byli niezadowoleni ze swojego tempa awansu. Natomiast żandarmi mieli raczej niskie oczekiwania, widząc, że awanse przebiegały powoli, więc ich tempo awansu było dla nich satysfakcjonujące.
źródła:
Wojciszke, B. (2011). Psychologia Społeczna. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
