Przyczynowość cyrkularna w najprostszym wyjaśnieniu oznacza, że jedno wpływa na drugie a drugie wpływa na pierwsze. Przyczynowość cyrkularna lub inaczej ciąg cyrkularny to terminy charakterystyczne dla nurtu psychoterapii systemowej. Stanowią one przeciwieństwo ciągu przyczynowo-skutkowego. Poruszanie się w paradygmacie przyczyn i skutków stawia przed systemem rodzinnym zadanie ustalenia kto pierwszy zaczął, czyli kto jest winien. Nierzadko okazuje się to niemożliwe. Przyczynowość cyrkularna dużo lepiej oddaje charakter zjawisk i sytuacji, jakie mają miejsce w rodzinie.
Przykładem przyczynowości może być para, która przyszła na terapia z powodu coraz częstszych kłótni. Żona mówi, że mąż coraz bardziej od niej odsuwa i zajmuje tylko pracą, kiedy ona stara się z nim pogadać. Mąż natomiast twierdzi, że nie już nie może wytrzymać z ciągłym narzekaniem żony i dlatego więcej pracuje. Żona uważa, że mąż błędnie przedstawia to co się między nimi dzieje, bo przecież ona próbuje cały czas z nim podtrzymywać relację. Mąż też uważa, że się stara, bo przecież mógłby jeszcze więcej pracować i nie być w domu, a tego nie robi mimo jej marudzenia.
źródła:
Chrząstowski, S. (2014). Nie tylko schemat. Praktyka systemowej terapii rodzin. Warszawa: Paradygmat.