Czym jest popęd seksualny?
Popęd seksualny jest złożonym procesem psychofizycznym, rozumianym inaczej jako chęć do podejmowania aktywności seksualnej. Jej celem jest zaspokojenie potrzeb seksualnych. Zamiennie do określenia popędu seksualnego spotkać się można z terminem „libido”. Seksualność to jeden z podstawowych elementów życia każdego człowieka obejmujący seks, orientację seksualną, rolę płciową oraz identyfikację, pożądanie, erotyzm, intymność, reprodukcję oraz szeroko pojętą równowagę życiową.
Znaczenie terminu „libido”
Termin libido do literatury wprowadził słynny twórca psychoanalizy Zygmunt Freud. Określeniem tym opisywał szeroko pojęty popęd seksualny. Według Freuda popęd seksualny to jeden z dwóch instynktów (obok instynktu samozachowawczego), który napędza jednostkę do działania. Niespełnienie popędu seksualnego według Freuda miało prowadzić do powstawania nerwic i lęków, a ów popęd seksualny opierał się głównie na dążeniu do odczuwania przyjemności. Również Carl Gustaw Jung, twórca psychologii głębi, posługiwał się terminem libido. W rozumieniu psychologii analitycznej, którą tworzył, termin ten określał siłę sprawczą w życiu człowieka. Libido według Junga oznaczało całą energię psychiczną i życiową człowieka i nie ograniczało się wyłącznie do popędu seksualnego.
Czynniki wpływające na popęd seksualny
Na popęd seksualny wpływa wiele czynników, zarówno biologicznych, jak i psychologicznych. Istotną rolę odgrywają hormony występujące w organizmie, takie jak dopamina, serotonina, acetylocholina, noradrenalina, testosteron, estrogen, progesteron czy oksytocyna. Styl życia ma równie ogromny wpływ na popęd seksualny. Zdrowa dieta oraz aktywność fizyczna mogą znacznie poprawić ochotę na seks. Człowiek pod wpływem długotrwałego stresu najprawdopodobniej będzie wykazywał mniejsza chęć do podejmowania się aktywności seksualnej. Stosowanie używek negatywnie wpływa na sprawność seksualną i popęd płciowy. Czynnikami wpływającymi na popęd seksualny mogą być fantazje oraz seksualne myśli. Bliska więź partnerów ma pozytywny wpływ na zwiększenie ochoty na seks. Samoocena i poczucie własnej cielesności również wpływa na osiąganie większej satysfakcji z życia seksualnego.
Znaczenie popędu seksualnego w życiu człowieka
Seksualność człowieka jest obiektem zainteresowania od zawsze. Określana jest jako najbardziej delikatna sfera ludzkiego rozwoju. Nasza seksualność rodzi się już w życiu prenatalnym i pełni bardzo ważną funkcję w ciągu całego życia. Jednym z powodów podejmowania aktywności seksualnej jest potrzeba prokreacji, czyli posiadania dzieci. Prokreacja ma podłoże instynktowne, polegające na dążeniu do zachowania własnych genów oraz podłoże społeczne, polegające na pełnieniu ról społecznych i potrzeby tworzenia bliskich związków.
Kolejnym powodem do podejmowania aktywności seksualnej jest przyjemność uzyskiwana w jej trakcie oraz orgazm osiągany w momencie najsilniejszego podniecenia seksualnego. Orgazm pełni funkcję zarówno fizyczną jak i psychiczną. Przynosi zaspokojenie i wpływa na ocenę jakości życia. Do psychologicznych czynników mających wpływ na libido należy chęć tworzenia więzi z innymi oraz zaspokojenie chęci bliskości również emocjonalnej. Intymność z partnerem, która jest również jedną ze składowych relacji romantycznych, może znacznie zwiększać ochotę na zbliżenia cielesne. Zdolność do przeżywania regularnych orgazmów wpływa na relację z partnerem. Popęd seksualny ma znaczenie dla naszej ogólnej sprawności psychicznej, jak i fizycznej.
Różnice w seksualności kobiet i mężczyzn
Ochota na seks zmienia się w poszczególnych okresach życia człowieka. U chłopców najsilniejszy popęd występuje w okresie dojrzewania, gdy tylko pojawia się zainteresowanie seksem. Utrzymuje się na wysokim poziomie do około 35. roku życia, po czym stopniowo się zmniejsza. Natomiast u kobiet najwyższy poziom popędu seksualnego osiągany jest w wieku dojrzałym, utrzymując się do wieku około 45 lat, a w okresie menopauzy opada.
Na podniecenie u mężczyzn w znacznym stopniu działają bodźce wzrokowe. Pożądanie odczuwane jest na sam widok nagiego ciała kobiety. Natomiast dla większości kobiet najważniejszym czynnikiem w aktywności seksualnej jest bliskość i relacja emocjonalna. Bodźce wzrokowe stymulują kobiety w mniejszym stopniu, ale są bardzo wrażliwe na dotyk, słuch oraz zapach. Istotną rolę odgrywa poczucie bezpieczeństwa i swobody przy partnerze seksualnym. Męska uwaga kieruje się najpierw w stronę atrakcyjności kobiety, ponieważ na drodze ewolucji atrakcyjność kobiety świadczyła o jej zdrowiu i płodności.
Natomiast dla kobiet ewolucyjnie ważniejsza była zdolność partnera do zapewnienia bezpieczeństwa jej i przyszłemu potomstwu. Kobiety nawet nieświadomie mogą zwracać uwagę na intelekt, zaradność i pozycję społeczną mężczyzny. Preferencje uwydatniają się poza naszą świadomością, są naturalnym procesem. Nie znaczy to jednak, że dla mężczyzn nie jest istotna osobowość partnerki, jej zainteresowania czy cechy charakteru, a dla kobiet w ogóle nie ma znaczenia męska atrakcyjność fizyczna. Dla obydwu płci bardzo ważne jest zaspokojenie potrzeby bliskości. Na bliskość składa się wiele czynników, m.in. czułość, wspólnie spędzany czas, intymność, zaufanie, poczucie bezpieczeństwa.
Nadmierny popęd seksualny
Nadmierny popęd seksualny określany jest inaczej hiperseksualnością. Objawia się kompulsywnymi zachowaniami seksualnymi i niekontrolowaną impulsywnością seksualną. Hiperseksualność obejmuje nadmierne skupienie na seksie. Wynika ze zwiększonego libido. Może stanowić problem, ponieważ w dużej mierze zachowania seksualne stają się sposobem na rozładowanie napięcia lub niepokoju. To natomiast może prowadzić do poczucia winy i uczucia wstydu. Nadmierny popęd seksualny może prowadzić do konfliktów w relacjach. Przykładowo, jeśli jeden z partnerów ma nadmierny popęd seksualny, może szukać możliwości wyładowania go w innych relacjach, czasem przypadkowych. Osoba zmagająca się z hiperseksualnością może zaniedbywać codzienne obowiązki. Większość czasu poświęca na fantazje seksualne, stosunki i zachowania seksualne.
Niskie libido
Przeciwieństwem nadmiernego popędu seksualnego jest niskie libido. Krótkotrwałe zmniejszenie ochoty na seks zwykle nie powinno stanowić powodu do zmartwień. Jednak zdarza się, że brak ochoty na seks utrzymuje się długo lub zanika całkowicie. Powodów do obniżenia popędu seksualnego może być wiele. Czasami wiążę się to z zaburzeniami w gospodarce hormonalnej. Niektóre przyjmowane przez nas leki mogą znacznie obniżać libido. Takie działanie wykazują zazwyczaj leki obniżające ciśnienie i źle dobrane środki antykoncepcyjne. W takiej sytuacji najlepiej zgłosić się do lekarza i omówić problem. Na obniżenie popędu seksualnego wpływa również stres oraz problemy w relacjach partnerskich. Powodem może być również niezdrowa dieta i brak aktywności fizycznej. Warto zadbać o siebie i swoje relacje, aby cieszyć się udanym życiem seksualnym.
Jak zadbać o popęd seksualny?
Seksualność wiążę się z zaspokajaniem wielu potrzeb w naszym życiu. Przede wszystkim zaspokaja naszą potrzebę bliskości. Wpływa również na stan naszego zdrowia psychicznego. Nadmierny lub obniżony poziom popędu seksualnego może być powodem do zmartwień i problemów w relacjach oraz z samooceną. Jak zadbać o swój popęd seksualny?
- Odpoczynek i aktywność – przewlekłe zmęczenie ma bardzo negatywny wpływ na popęd seksualny. Warto zadbać o regularność oraz o higienę snu. Znajdź również czas w ciągu dnia, aby się zrelaksować. Nadmierny stres ma bardzo destrukcyjny wpływ na zdrowie psychiczne. Warto zadbać o chwilę wyciszenia w ciągu dnia. Wypoczęci, będziemy mieli więcej ochoty i energii do życia. Równie ważna jest aktywność fizyczna. Uprawianie sportu wyzwala w nas hormony znacznie poprawiające samopoczucie. Obniża również kortyzol – hormon stresu. Zadbana i zdrowa sylwetka z pewnością wpłynie na naszą samoocenę, co również przyniesie wiele korzyści w życiu seksualnym.
- Unikanie używek – używki są trucizną dla ośrodkowego układu nerwowego. Palenie papierosów bardzo negatywnie wpływa na przepływ krwi do narządów płciowych. Alkohol również bardzo obniża libido. Stosowanie substancji psychoaktywnych wiążę się również z ryzykownymi zachowaniami seksualnymi, takimi jak seks bez zabezpieczeń. Pod wpływem używek łatwiej nam o utratę kontroli. Unikaj używek, jeśli chcesz zadbać o popęd seksualny.
- Zdrowa dieta – bardzo ważnym czynnikiem w poprawie naszego libido jest zdrowa dieta. Pamiętaj o zbilansowanych posiłkach, bogatych w białko i witaminy. Warto wybierać produkty, które korzystnie działają na układ krążenia, mający zasadniczy wpływ na jakość życia seksualnego.
- Dbanie o relację – bardzo ważne jest dbanie o relację z partnerem. Szczere rozmowy, wspólnie spędzony czas, czułość jest niezbędnym fundamentem do budowania bliskości. Poczucie bliskości, zaufania może bardzo pozytywnie wpłynąć na naszą relację seksualną.
- Wizyta u seksuologa – jeśli trudno jest znaleźć przyczynę problemów seksualnych, warto udać się do specjalisty. Współcześnie wiele osób korzysta z porad wykwalifikowanych osób, aby poszerzyć swoją wiedzę. To żaden powód do wstydu, seksualność jest bardzo ważnym aspektem naszego życia i warto o nią zadbać.
Podsumowanie
Popęd seksualny jest psychiczną chęcią do zaspokojenia cielesnej potrzeby bliskości. U każdego człowieka potrzeba ta przejawia się w zindywidualizowany sposób. Libido odnosi się do wielu obszarów ludzkiego życia i pełni bardzo ważną funkcję. Odnosi się do funkcjonowania całego naszego organizmu. Wpływa na jakość naszych związków oraz aktywności seksualnych. W seksualności kobiet i mężczyzn można znaleźć pewne różnice. Libido zmienia się również w ciągu życia. Warto zadbać o popęd seksualny, aby cieszyć się seksualnością. Jeśli natomiast zmagamy się z nadmierną seksualnością lub znacznym obniżeniem libido, warto skonsultować się ze specjalistą.
